Omgevingsvisie | Buurse
De interactieve content hieronder is mogelijk niet toegankelijk.
Het buurtschap Buurse is al heel vroeg in de middeleeuwen ontstaan op de relatief hoge vruchtbare gronden langs de beek, die later naar het dorp vernoemd werd tot de Buurserbeek. Rondom Buurse zijn in de loop van de middeleeuwen veel essen (landbouwgronden) ontstaan, ingeklemd tussen de Buurserbeek in het noorden en de Zoddebeek in het zuiden. Het dorp Buurse, zoals wij hem nu kennen, ontstond als afsplitsing van het grote Haaksbergen in de periode 1850-1900, Tegelijk werden ook grote gebieden omgevormd tot landbouwgrond. Er bleven bij deze omvorming ook veel stukken ‘woeste grond’ over. Die vormen nu de basis van drie grote natuurgebieden die het buitengebied van Buurse kenmerken: het Buurserzand, het Haaksbergerveen en het Witte Veen. Tussen de natuurgebieden ligt een coulissenlandschap met veel bomenrijen en hagen, die zorgen voor een heel afwisselend en aantrekkelijk landschap, wat veel recreanten naar Buurse trekt. Temidden hiervan ligt het dorp Buurse, wat eigenlijk bestaat uit twee delen: een zuidelijk deel dat van oorsprong protestant is, en een katholiek noordelijk deel. Buurse kent een hecht verenigingsleven met een eigen school en een actieve dorpsvereniging, met de Trefkoel als centrale plek voor ontmoeting.
Deze kwaliteiten vormen de basis voor de ontwikkeling van Buurse. Over 20 jaar zijn er extra woningen bijgebouwd, met name voor jongeren en ouderen. Hierdoor is het dorp leefbaar gebleven voor alle leeftijdsgroepen, die elkaar ontmoeten en naar elkaar omkijken. Daarvoor zijn ook de voorzieningen in het dorp gebleven. In het buitengebied is veel aandacht voor de ontwikkeling van de landbouw. Door deze ontwikkelingen kunnen de boeren in Buurse blijven wonen en werken, waardoor de hechte dorpsgemeenschap behouden is. Bovendien zijn er hierdoor meer recreatieve mogelijkheden ontstaan, waardoor er nog meer mensen komen genieten van het prachtige landschap en de natuur rondom Buurse.
De uitgangspunten voor de omgevingsvisie 2040 zijn:
Samen sociaal
Iedereen kan zo lang mogelijk meedoen
De omgeving is zo ingericht dat iedereen zo goed mogelijk deel kan nemen aan de maatschappij. De gemeente Haaksbergen stelt mensen in staat om elkaar te ontmoeten. Hierbij spelen verschillen in achtergrond, leeftijd, fysieke gezondheid of inkomen geen rol. Ook verbetert de toegankelijkheid van voorzieningen en de openbare ruimte, zodat ook mensen met een beperking hier gebruik van kunnen maken.
Het verenigingsleven, evenementen en vrijwilligerswerk spelen een belangrijke rol in het verbinden van onze jongeren, ouderen en nieuwe inwoners. Het verenigingsleven bijvoorbeeld de sportverenigingen en de carnavalsvereniging dragen daaraan bij. Als gemeente ondersteunen we kansrijke initiatieven.
Voor dagelijkse boodschappen en zorgvoorzieningen is een goede verbinding naar de kern van Haaksbergen of de Veldmaat belangrijk. Dit kunnen ook sociale voorzieningen zijn, zoals de Buurtbusvereniging Buurse-Haaksbergen en Omstreken. Met meer samenwerking tussen de gemeente en zorgorganisaties wordt het ook makkelijker voor (kwetsbare) inwoners om zo lang mogelijk mee te doen en op zichzelf te blijven wonen. We maken het makkelijker voor zorgbehoevenden om de juiste zorg te vinden: we stemmen woningen, zorg en welzijn beter op elkaar af. We zetten daarom in op meer volledig aangepaste woningen, woningen voor speciale doelgroepen (zoals beschermd wonen) en de betaalbaarheid van deze specifieke woonvormen. In dit kader kijken we ook naar de mogelijkheden voor mantelzorgwoningen en familiewoningen.
Passende voorzieningen
Bij een fijne woonomgeving horen passende voorzieningen. Het centrum van Haaksbergen, het winkelcentrum van de Veldmaat en Scholtenhagen zijn belangrijke ontmoetingsplekken voor inwoners uit de hele gemeente. We onderzoeken of we op meer plekken horecavoorzieningen kunnen toevoegen, ter verbinding van het centrum en het buitengebied. Belangrijk zijn de maatschappelijke voorzieningen en welzijn/zorg dichtbij in de omgeving, waar inwoners met hulpvragen terecht kunnen. Waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten en aan activiteiten kunnen deelnemen. Met mogelijkheden voor laagdrempelig dagbesteding voor inwoners die een steuntje in de rug nodig hebben om weer zelfredzaam te kunnen zijn.
In Buurse is het gemeenschapshuis De Trefkoel, met bijbehorende sportvoorzieningen en verenigingsleven, van groot belang als een plek waar sport, spel en ontmoeting samenkomen. Hierbij willen we vanuit de gemeente samenwerken met de gebruikers, bijvoorbeeld doordat inwoners en verenigingen een rol hebben in het onderhoud. Voorzieningen kosten de gemeente geld. Het is mogelijk dat het financieel gezien niet haalbaar is om alle voorzieningen te behouden. Een optimaal gebruik van voorzieningen rechtvaardigt de maatschappelijk investeringen. In Buurse onderzoeken we of het haalbaar is om één gezamenlijke, multifunctionele accommodatie te realiseren waarin de basisschool, een sportzaal en overige functies kunnen worden ondergebracht. Het is hierbij belangrijk dat organisaties onderling goed samenwerken. Dit draagt bij aan de duurzaamheid van onze gebouwen, is kostenefficiënt voor verenigingen en vermindert het aantal gebouwen dat op bepaalde tijden leeg staat.
Daarnaast streven we naar een goed niveau van basisonderwijs op een daarvoor geschikte locatie. Het is hierbij van belang dat elke dorpsschool zijn eigen karakter behoud en er verschillende onderwijsvormen worden aangeboden. Het aantrekken van jonge gezinnen en het toevoegen van woningen dragen tevens bij aan het behoud van de voorzieningen in Buurse.
Cultuurhistorie
Nieuwe ontwikkelingen houden rekening met de identiteit van de plek. Er zijn veel plaatsen met een rijke cultuurhistorie en erfgoed, zoals landgoed Lankheet, boerderijen en andere historische gebouwen. Buurse kent met zijn twee kerken enkele kenmerkende historische gebouwen. De combinatie van de kerk, pastorie, Irenegebouw en begraafplaatsen langs de Alsteedseweg vormt een bijzonder cultuurhistorisch geheel. Het erfgoed wordt gewaardeerd en kent een plek in de samenleving. Nieuwe ontwikkelingen staan in dienst van het behoud ervan en beleefbaar maken van het cultureel erfgoed.
Gezondheid en openbare ruimte
Uit onderzoek blijkt dat Haaksbergenaren hun gezondheid als zeer goed ervaren en dit willen we behouden. We bevorderen de positieve gezondheid (fysiek en mentaal) door het voor iedereen mogelijk te maken om voor gezonde opties te kiezen. In elke dorpskern is er een aanbod in sport, kunst spel en/of groen in de openbare ruimte. Je kan hierbij denken aan een buitengym, speeltuinen of fietsroutes. De -sociale- veiligheid wordt beter door zichtbare en toegankelijke openbare ruimtes, zoals pleinen, wegen, fiets- en wandelpaden en groen. De fietsroutes en oversteekplaatsen zijn veilig. Dit biedt kansen om laagdrempelig te bewegen en elkaar te ontmoeten. Een gezonde openbare ruimte versterkt daarmee niet alleen onze gezondheid, maar ook ons noaberschap. Buurse ligt te midden van natuurgebieden met verschillende wandel- en fietsroutes die stimuleren om te bewegen. Het verbeteren van de zichtbaarheid en het onderhoud van deze wandel- en fietsroutes draagt bij aan een recreatief netwerk door en langs de buurtschappen en buitengebieden.
We beschermen onze gezondheid ook tegen de effecten van het veranderend klimaat. Dit doen we met maatregelen voor klimaatadaptatie. In 2050 zijn we volledig klimaatbestendig en waterrobuust. Hiervoor moeten de waterveiligheid, de zoetwatervoorziening en de ruimtelijke inrichting op orde zijn. We vinden het daarom ook belangrijk dat ons water- en bodemsysteem sturend zijn als we de functie van een gebied willen veranderen of als we een gebied anders willen inrichten. Het is ook goed voor meer diversiteit van groen en klimaatadaptatie.
We kijken kritisch naar waar in de kern Buurse we verharding kunnen vergroenen en we moedigen inwoners en bedrijven aan om met ons mee te doen. Je kan hierbij denken aan tegelwippen of het vergroenen van je dak.
Voor groen in de kernen hanteren we het 3-30-300 doel. Dit houdt in dat we willen dat er vanuit elk huis 3 bomen zichtbaar zijn, dat 30% van een wijk in de schaduw van een boom valt en dat iedereen binnen 300 meter van een park of groene ruimte woont. Hiermee zorgen we ervoor dat we het groene, gezonde gevoel van het buitengebied ook in onze woonwijken ervaren.
Naast het bevorderen van gezondheid, beschermen we ook de gezondheid. We gaan zorgvuldig om met gewasbeschermingsmiddelen en zullen de overlast hiervan zoveel mogelijk beperken. De gemeente Haaksbergen heeft het streven om beleid op te stellen voor de verschillende milieuthema’s voor het hele gemeentelijke grondgebied. Het gaat hierbij in ieder geval om de thema’s geluid, licht, lucht, geur en veiligheid. De gemeente Haaksbergen zoekt hierbij samenwerking met de omgevingsdienst Twente. De wens hierbij is om zoveel mogelijk aansluiting te zoeken bij regionale beleid. Het doel hierbij is een zo optimaal mogelijke balans na te streven tussen het woon- en leefklimaat en de bedrijvigheid in de gemeente. Dit doen wij in samenspraak met onze inwoners en (agrarische) ondernemers.
Krachtige kernen
Genoeg woningen en de juiste woningen
Haaksbergen is een plattelandsgemeente. We bouwen voor onze lokale behoefte en voor de regionale behoefte. Dit helpt bij het in stand houden van voorzieningen en is goed voor een evenwichtige leeftijdsopbouw. Het toevoegen van woningen is nodig om onze kernen leefbaar en vitaal te houden. Ook is er vanuit het Rijk behoefte aan meer woningen voor aandachtsgroepen. Het is belangrijk dat ook de kleinere kernen zoals Buurse voorzien in extra woningbouw. In de hele gemeente Haaksbergen, zowel binnen als buiten de bebouwde kom, willen we tot 2034 900 woningen toevoegen. Dit volgt uit het reeds vastgestelde addendum bij de structuurvisie Haaksbergen 2030. Dit addendum gebruiken als richtlijn voor de woningbouwontwikkeling tot 2034 en maakt hiermee onderdeel uit van deze omgevingsvisie. Na 2034 stoppen we niet met bouwen. Twente is aangewezen als gebied voor een verstedelijkingsopgave. Wij willen hier een evenwichtige bijdrage aan leveren. We houden hierbij rekening met een verdeling van 30% sociale huur, 40% betaalbare huur-/ koopwoningen en 30% in het dure segment. Bij het toevoegen van nieuwe woningen hebben we een voorkeursvolgorde voor (1) transformeren van leegstaande gebouwen naar woningen, (2) toevoegen van woningen binnen de huidige bebouwde kom en (3) uitbreiden aan de randen. We hebben alle drie de opties nodig om genoeg woningen te bouwen voor iedereen die in Haaksbergen wil wonen. Ook bij ontwikkelingen op erven kijken we naar de bijdrage in de woonbehoefte. We beoordelen per locatie de impact op de ruimtelijke kwaliteit, de haalbaarheid en hoe praktisch/ functioneel de locatie is. We houden er bijvoorbeeld rekening mee dat er voldoende (open) ruimte is voor ontspanning, groen, biodiversiteit en cultuurhistorie. We willen het ontstaan van nieuwe woonlandschappen in het landelijk gebied voorkomen. Dit werken we gebiedsgericht verder uit in het Programma Toekomstbestendig Buitengebied en het Omgevingsplan.
Buurse ligt te midden van beschermde essen waardoor het bouwen van extra woningen uitdagend is. De woningbouw en het versterken van het cultuurhistorische landschap moeten zoveel mogelijk hand in hand gaan. We onderzoeken woningbouwlocaties binnen in het huidige dorp (inbreiding) en aan de randen van het dorp (uitbreiding). De zoekgebieden zijn aangegeven op de kaart. Hiermee maken we ruimte voor vrijstaande woningen, rijtjes of tweekappers. De zoekgebieden aan de randen van het dorp bieden kansen om de dorpsgrenzen te vergroenen. Er zijn nu al veel groene plekken binnenin het dorp, zoals bosjes en paardenweitjes, die bijdragen aan een geleidelijke overgang tussen dorp en buitengebied. Dit willen we verder ontwikkelen, bijvoorbeeld met ommetjes.
Bij alle woningbouwprojecten houden we extra rekening met de behoeften van jongeren en ouderen, bijvoorbeeld door meer kleinschalige en betaalbare woningen te ontwikkelen, door het makkelijker te maken om een woning te splitsen. We sturen op gemengde wijken, met woningen in verschillende segmenten en met verschillende bewoners. We hebben ruimte voor doelgroepen en aandachtsgroepen en zetten in op de betaalbaarheid van specifieke woonvormen.
Alle nieuwe woningbouwontwikkelingen bieden kansen om de harde dorpsgrenzen te verzachten. De inwoners van gemeente Haaksbergen zien ons groene karakter als kernkwaliteit. Dit willen we in de toekomst behouden en versterken. In het op te stellen Programma Volkshuisvesting wordt de woningbouwopgave verder uitgewerkt.
Woningen verduurzamen
In de komende jaren moeten we onze woningvoorraad verduurzamen. Voor alle nieuwbouw geldt dat we (afhankelijk van het type gebouw) gedeeltelijk willen bouwen met natuurlijke materialen, dit noemen we biobased bouwen. Ook moet er zoveel mogelijk energieneutraal worden ontwikkeld. We stimuleren ontwikkelaars tot het bouwen van nul-op-de-meter woningen die nog een stapje verder gaan voor een lagere energierekening.
Werken en leren
Haaksbergen is een ondernemende gemeente met veel arbeidsplaatsen binnen de gemeentegrenzen. We werken aan een gevarieerde economie met diverse sectoren, zodat er voor veel inwoners passend werk is. Hiermee groeit de werkgelegenheid en behouden we ook werkgelegenheid als het met een bepaald deel van de economie wat minder gaat. We helpen bedrijven om toekomstbestendig te worden door inzicht te organiseren in de mogelijke maatregelen die bedrijven kunnen inzetten om zelf te verduurzamen.
Twente staat bekend om innovatie en technische ontwikkelingen. Ook op de Haaksbergse bedrijventerreinen ligt hier veel nadruk op en dit benutten we. De onderwijsinstellingen in de regio (zoals Assink Lyceum (middelbare school), Universiteit Twente (WO), Saxion (HBO) en ROC van Twente (MBO)) trekken jongvolwassenen aan en stimuleren ontwikkelingen. We maken kenbaar wat er in Haaksbergen te doen is. Samenwerkingen met praktijk en theorie tussen bedrijven en onderwijs bieden nieuwe kansen en ideeën die benut kunnen worden voor bijvoorbeeld de zorg, techniek, energie of landbouw. De samenwerkingen zijn ook aantrekkelijk voor het aantrekken van jong talent.
Wij zetten niet in op het toevoegen van bedrijventerrein in Buurse. Beschikbare ruimte gebruiken we voor de ontwikkeling van woningbouw. In het buitengebied van Buurse zal ruimte ontstaan voor het toevoegen van bedrijvigheid, passend in de omgeving.
Specifiek voor Buurse zetten wij in op de ontwikkeling van recreatie en toerisme. Het natuurgebied rondom Buurse trekt verschillende recreanten en functioneert als uitloopgebied vanuit Enschede. Je leest hier meer over bij het kopje Toekomstbestendig buitengebied.
Bewegen en verplaatsen
Voor mobiliteit is het STOMP-principe leidend: dit is een voorkeursvolgorde die staat voor Stappen, Trappen, OV, Mobility-as-a-service (bijv. een deelauto) en als laatste voorkeur een Personenauto. Hiermee verminderen we de uitstoot van broeikassen door mobiliteit. Het wordt makkelijker om in en tussen de kernen meer te wandelen en te fietsen. Door de aanleg van ontbrekende schakels wordt wandelen en fietsen waar nodig aantrekkelijker en veiliger gemaakt. De wandelaar en de fietser krijgen steeds vaker voorrang op het autoverkeer waar dit veilig kan en oversteken van drukkere wegen wordt makkelijker. We zetten in op gedragsverandering en gezondheid door voorzieningen toe te voegen zoals voldoende fietsparkeerplaatsen, oplaadpunten voor e-bikes, zitgelegenheden, ommetjes en brede stoepen. We houden hierbij rekening met de toegankelijkheid voor mindervaliden. De auto blijft nodig voor verbinding tussen kernen, maar de focus ligt op de duurzamere alternatieven.
Om de overstap van en naar de bus en andere duurzame vervoerwijzen te promoten, onderzoeken we op drie locaties of we er mobiliteitshubs kunnen realiseren. Hier komen verschillende vormen van vervoer samen waardoor het makkelijker wordt om de overstap te maken naar een (duurzaam) vervoersmiddel. Het openbaar vervoer is een verantwoordelijkheid van de Provincie Overijssel, zij maken concrete afspraken met vervoersmaatschappijen voor de bus en trein. Buiten de mobiliteitshub om is het niet realistisch dat het bus-netwerk in de gemeente uitgebreid wordt. In plaats daarvan werken we aan het behouden van het huidige aanbod en zorgen we ervoor dat alle haltes goed en veilig te bereiken zijn voor wandelaars en fietsers.
Op plekken waar de vraag naar openbaar vervoer laag is, onderzoeken we welk andere manieren er zijn om bereikbaarheid te garanderen. Zo houden we bij het bouwen van nieuwe woningen en bedrijven meteen rekening met de bereikbaarheid en doorstroming. En hoewel parkeren van belang blijft, beoordelen we per project hoeveel prioriteit dit heeft. Ook beoordelen we of het mogelijk is om de parkeervoorziening aan de uiteinden van een straat of wijk te realiseren. Uit participatie is gebleken dat veel inwoners hiervoor open staan, omdat er hierdoor voor het huis meer ruimte is voor groen, spel en ontmoeting.
Circulair
We werken toe naar een circulaire economie in 2050. We creëren een gesloten cirkel waarbij geen afval vrijkomt en we grondstoffen telkens hergebruiken. Om dit te bereiken verminderen we het gebruik van grondstoffen en we (her)gebruiken de beschikbare grondstoffen zo efficiënt mogelijk. Als we meer producten hergebruiken, verminderen we onze milieu-impact en de schaarste van sommige producten. Soms kan je een product één-op-één herbruiken, maar vaker vraagt het om een bewerking of verwerking, bijvoorbeeld recycling of reparatie. Deze bewerkingen vragen om werkruimtes en creatieve ideeën. Omdat circulair denken nog vrij nieuw is, moeten we onze mogelijkheden voor circulaire economie nog onderzoeken. Doordat we straks anders met onze spullen omgaan, verandert onze omgeving ook. Het is denkbaar dat er meer opslag- en distributieplaatsen nodig zijn, dat er minder ruimtes nodig zijn om nieuwe producten te produceren, of dat we meer spullen met elkaar delen (bijvoorbeeld auto’s of energie). Er lopen al initiatieven voor circulariteit in Haaksbergen. We bekijken in hoeverre we deze verder kunnen uitbouwen en/of hoe we de initiatieven elkaar kunnen laten versterken.
Onze bedrijven spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen van onze circulaire economie. We stimuleren hen om ook zoveel mogelijk circulaire keuzes te maken bij onderhoud, reconstructies en realisatie. Met ons inkoopbeleid richten we ons op een gezamenlijke aanpak om bij te dragen aan circulariteit. We kunnen de circulaire economie verder versnellen door een betere samenwerking met andere Twentse gemeenten. Het is voor een circulaire economie namelijk belangrijk dat bedrijven elkaars (rest)producten kunnen gebruiken en dat we leren van elkaars projecten. Twente heeft een grote bouwsector en die speelt een belangrijke rol in de omschakeling naar circulair bouwen. Als beheerder van de openbare ruimte en een aantal publieke gebouwen gaan we als gemeente zelf aan de slag om circulariteit toe te passen in realisatie en onderhoudsprojecten en in ons afvalbrengpunt. We bieden aannemers de kans om nieuwe duurzame technieken toe te passen in de praktijk.
Toekomstbestendig buitengebied
Water en bodem sturend
Het water- en bodemsysteem zijn sturend als we de functie van een gebied willen veranderen of als we een gebied anders willen inrichten. Het buitengebied van Buurse ligt temidden van drie beschermde Natura-2000 natuurgebieden (Haaksbergerveen, Buurserzand en Witte Veen). De natuurgebieden bepalen voor een groot deel het ruimtegebruik en het landschappelijk beeld van Buurse, omdat er voor gebieden rondom beschermde natuur strenge stikstof-eisen gelden. Dit stelt eisen aan de landbouw. Tegelijkertijd is de agrarisch sector belangrijk voor het onderhoud van het landschap van weilanden en houtwallen dat onze gemeente kenmerkt. Dit landschap willen we graag behouden en dat betekent dat we binnen de gestelde kaders onze agrariërs willen behouden. Ook krijgen Buurserbeek, de Hagmolenbeek en de Zoddebeek meer ruimte. Hierdoor kan in natte tijden water goed afgevoerd worden, en ook biedt dit kansen voor natuur (kaderrichtlijn water). In het beekdal hier omheen liggen mogelijkheden voor bijvoorbeeld recreatie, maar ontwikkelingen als woningbouw kunnen niet meer plaatsvinden. Ook landgebruik voor intensieve landbouw nabij de beek wordt zoveel mogelijk beperkt om de waterkwaliteit te verbeteren. Om grondwater beter vast te houden wordt ingezet op het verbeteren van de sponswerking van de bodem. Dit helpt ook om de impact van droogte zo klein mogelijk te maken. De bodem wordt sturend voor de keuze voor typen landgebruik en typen landbouw. De natuurlijke samenstelling van de bodem bepaalt mee over hoe intensief deze bodem gebruikt kan worden. We zorgen voor een balans tussen benutten en beschermen van bodem en ondergrond, waarbij verstoring van de bodem zo veel mogelijk voorkomen wordt. Een vitalere bodem versterkt namelijk zowel de sponswerking van de bodem als de capaciteit van de bodem om koolstof op te nemen.
Klimaatadaptieve maatregelen, zoals het beter vasthouden van water, zijn een randvoorwaarde voor ontwikkelingen binnen de dorpen en in het landelijk gebied. Hierbij is ‘groenblauwe dooradering’ van groot belang. Groenblauwe dooradering houdt een gebied wordt doorkruist (‘dooraderd’) door groene (hagen, bomenrijen) en blauwe (sloten, beken) landschapsonderdelen. Deze plekken zorgen voor schuilplaatsen voor dieren en helpen bij het verplaatsen van planten en dieren. Ook helpt het om te werken aan onze Basiskwaliteit Natuur en daarmee aan onze biodiversiteit. Net als in de rest van Nederland, willen we dat in 2035 10% van de oppervlakte in het buitengebied onderdeel is van groenblauwe dooradering. Daarom zetten we in Buurse in op het behouden en waar mogelijk/nodig ontwikkelen van houtwallen, hagen en waterlopen die passen in het huidige landschap, ter versterking van het coulissenlandschap. Ook willen we deze groenblauwe dooradering, waar mogelijk, doortrekken naar onze bebouwde gebieden. Zo verbinden we onze kernen sterker met het groene, landelijke gebied.
Landschap
Het buitengebied van Buurse bestaat voor een groot deel uit Natura-2000 natuurgebieden Haaksbergerveen, Buurserzand en Witte Veen. Daarnaast kent het gebied NNN-natuurgebieden (Nederlands Natuur Netwerk), die een minder strenge bescherming kennen dan Natura2000-gebieden. Een van de doelen van deze gebieden is om de Natura2000-gebieden met elkaar te verbinden. Het Buurserzand, maar ook het Haaksbergerveen, worden door de inwoners ervaren als kernwaarden van Haaksbergen. Beide gebieden hebben mooie en toegankelijke wandel- en fietspaden die dwars door het groene buitengebied gaan.
Met zijn vele houtwallen en boomsingels kent het gebied al veel elementen van de groenblauwe dooradering. We zetten in op het beschermen en versterken van deze natuurwaarden. Het gebied langs de Buurserbeek leent zich er goed voor om groen en water te combineren met vormen van (route-gebonden) recreatie die de natuur weinig aantasten. Er is hier ruimte voor bijvoorbeeld wandelen, fietsen, mountainbike-routes of een sup-route.
Werken in het landelijk gebied
Het agrarisch gebruik is belangrijk voor de inrichting en het behoud van het Haaksbergse landschap, met zijn weilanden en houtwallen. In het landelijk gebied is het belangrijk om te kijken naar onze rol als gemeente. Het Rijk en de provincie stellen regels en voorwaarden aan activiteiten en grondgebruik in het landelijk gebied. Hoewel een transformatie van landbouw noodzakelijk is, zetten we erop in om de landbouw in Haaksbergen zo veel mogelijk te behouden en een gezonde bedrijfsvoering mogelijk te maken. Als gemeente maken we economische dragers in het buitengebied mogelijk mits deze voldoen aan de randvoorwaarden qua landschap, veiligheid en gezondheid als belangrijke pijlers voor de leefbaarheid. Het agrarische gebruik draagt meer bij aan het onderhouden van landschapselementen zoals houtwallen. Ook agrarisch natuurbeheer zal in Buurse een belangrijke rol gaan spelen. We zetten in op duurzame vormen van landschapsbeheer. Hierbij gelden de principes van water en bodem sturend: de landbouw gebruikt water en bodem als hulpbronnen, maar in de mate waarin deze natuurlijk aanwezig zijn zonder deze uit te putten. Bij de transformatie van de huidige landbouw naar duurzame landbouw is ons uitgangspunt dat de agrarisch ondernemers een toekomstperspectief blijven houden waarin ze hun inkomen blijven verdienen door bedrijvigheid op hun eigen percelen en door middel van subsidies voor natuurbeheer.
Er zijn ook agrariërs die willen stoppen of verbreden. Zij krijgen de ruimte om (onder bepaalde voorwaarden) hun verdienmodel te veranderen. Het is hierbij belangrijk dat er per situatie beoordeeld wordt of de verandering passend is voor het buitengebied van Buurse, wat de (milieu-) impact is op de omliggende erven en wat de impact is op de natuurbeschermingsdoelen.
In het buitengebied van Buurse zetten we in op de ondersteuning en versterking van bestaande recreatieondernemers. Ze maken het buitengebied toegankelijk voor recreanten en dragen bij aan onze economie. Het is onze ambitie om deze recreatieve bedrijven zoveel mogelijk te behouden en te versterken. Hierbij letten we erop dat het recreatieaanbod divers is en goed aansluit bij de vraag en doelgroep, zonder dat de waarde van het landschap achteruitgaat. We streven naar een goede balans tussen natuur (rust, donkerte etc.) en recreatie. We zetten onszelf meer op de kaart met activiteiten voor dagrecreatie. Ook verbeteren we ons aanbod in verblijfsrecreatie doordat we meer diverse opties aanbieden, passend bij de verschillende type bezoekers. We willen meer bezoekers aantrekken die iets toevoegen aan ons omgeving óf onze economie. We richten ons naast onze huidige bezoekers (voornamelijk gepensioneerden) meer op stellen en gezinnen die komen voor de rust, ruimte en natuur. Binnen deze focusdoelgroepen richten we ons met name op millennials en de alpha-generatie. Zij willen ervaringen op doen, worden aangetrokken door cultuur en natuur en zoeken de uitdaging op. Bezoekers dragen bij aan de leefbaarheid en het in stand houden van voorzieningen in de kern. Dit biedt ook kansen voor (stoppende) agrarische ondernemers die hun bedrijf willen uitbreiden met andere activiteiten of die van activiteit willen veranderen.
Energie en warmte
We willen in 2050 energieneutraal en aardgasvrij zijn. Energieneutraal worden we vooral door zonnepanelen op daken, zonnevelden in het landelijk gebied en windenergie. In Buurse draagt de opwekking van windenergie bij aan de doelen van de Regionale Energiestrategie (RES). Het gebied ten noorden van Buurse is aangewezen als potentieel gebied voor een windpark. Of er wel of geen windturbines komen is uiteindelijk aan de provincie, maar de gemeente kan de provincie wel uitgangspunten meegeven over niet-ruimtelijke kaders, zoals lokaal eigenaarschap, beperking aantasting van de leefomgeving en verdeling van lusten en lasten.
De energietransitie vraagt om meer ruimte, omdat we ons energienet moeten verbeteren. Onder de grond is ruimte nodig voor nieuwe leidingen en er komen meer transformatorhuisjes en schakelstations in het straatbeeld. Zo zorgen we ervoor dat we alle energie die we opwekken ook kwijt kunnen en dat nieuwe woningen/ bedrijven verzekerd zijn van genoeg elektriciteit. We onderzoeken de kansen om de ruimtevraag van de energietransitie te verminderen door in te zetten op warmtenetten en de opwekking van (innovatieve) duurzame gassen, zoals groengas of waterstof. In Buurse onderzoeken we ook wat de mogelijkheden zijn voor biogas en groen gas. Deze vormen van energieopwekking vragen vaak om minder ruimte. Daarnaast zien we in Buurse kansen voor energieopwekking op erven van agrariërs, met bijvoorbeeld mestvergisters, erfmolens of zonnepanelen op daken. We willen in Buurse geen energie opwekken met grootschalige zonnevelden op weilanden.
Ten slotte richten we ons op energiebesparing: alle energie die we niet verbruiken, hoeven we ook niet op te wekken. We helpen bedrijven hierbij met duidelijke informatievoorziening over de mogelijkheden om te verduurzamen.